Mijn ABC.

Wat ik eigenlijk allemaal al weet, maar soms uit het oog verlies. 
Niet persé in de juiste volgorde.

S.
Slaap.

Slaap is de beste meditatie -- de 14de Dalai Lama.
                  
De slaap, en niet het leven, daar begint alles mee. Zonder slaap kunnen we niet leven, waarmee ik bedoel, zonder slaap kunnen we niet VOLUIT leven. Niet eens enkel maar genieten van de dingen. Maar voluit en kwalitatief door het leven gaan als een normaal, functionerend mens.

Arianna Huffington weet het, de Dalia Lama weet het en wij, weten het eigenlijk ook. Diep van binnen, of ergens in ons achterhoofd zijn we er ons van bewust dat slapen cruciaal is. Levensnoodzakelijk. Voor de kwaliteit van ons leven in de eerste plaats, maar ook voor onze omgeving.

Wanneer we niet, onvoldoende of onderbroken slapen, voor één of meerdere nachten, zijn we moe en mettertijd uitgeput, raken we sneller geïrriteerd, grijpen we naar voedsel, drank of drugs die we niet nodig hebben en als we niet opletten halen we zonder nadenken, en ik citeer hier Phileine van Ronald Giphart, onze vollautomatischen Maschinengewehr boven. Gewoon, omdat onze geliefde haar of zijn ontbijtspullen niet netjes in het afwasmachine heeft geplaatst. Of omdat de wagen voor ons in het verkeer ons geen voorrang verleent.

Vandaar dat slaap zo van belang is. Het is één van de vier levensbehoeften van de mens, naast water, voeding en beweging. Je brengt uiteindelijk ook ongeveer een derde van je leven slapend door. Gebrek aan voldoende nachtrust kan leiden tot zowel lichamelijke als geestelijke klachten: vermoeidheid, prikkelbaarheid, concentratie stoornissen, geheugenproblemen, somberheid, verzwakt immuunsysteem, hoofdpijn, ontregeld bioritme, verstoorde hormoonbalans. Maar ook overgewicht en depressiviteit zijn gevolgen bij een chronisch slaaptekort.

Een volwassen mens heeft gemiddeld 7 tot 8 uur slaap per nacht nodig. Baby’s en kinderen dan weer meer, omdat ze aan het groeien zijn en naarmate we ouder worden hebben we minder slaap nodig. Er zijn mensen die met minder toe kunnen en mensen die duidelijk meer nodig hebben. Daarom is het ook een gemiddelde.

Of jij persoonlijk genoeg slaapt is eigenlijk het best te bepalen aan de hand van hoe je je overdag voelt. Het heeft te maken met je biologische klok en of je een avond- of ochtendmens bent. Zelf ben ik een ochtendmens, want het eerste gedeelte van de dag is voor mij het moment waarop ik me het meest vitaal en levendig voel en het best opgewassen ben tegen de dagdagelijkse dingen.

Voor iedereen is het dus anders, en je kan bekijken hoeveel uren slaap je precies nodig hebt, om je door de dag vitaal te voelen. Voldoende rust om voluit en kwalitatief door het leven gaan als een normaal, functionerend mens.

Wanneer het kan, leg ik mezelf in de loop van de namiddag nog eens terug op bed. Ik aarzel daar niet bij. Wanneer ik me terug moe begin te voelen, en het is dan niet omdat ik een suikerdip/koffiedip heb, dan slaap ik een uurtje of zo. Met de poezen aan mijn zijde. Ik geef dan toe aan mijn innerlijke kind. Aangezien kinderen te pas en te onpas in slaap kunnen vallen, waar ze ook zijn, en ze zich geen zier aan trekken wat anderen daarvan denken. Ze zijn moe, dus gaan ze onder zeil.

Een middagdutje kán zelfs een goede nachtrust bevorderen. Als je oververmoeid bent komt je brein namelijk moeilijk tot rust. Door overdag een extra slaapje in te lassen werk je aan het herstel van je lichaam, aan het ontspannen van je geest en dit komt je nachtrust weer ten goede. Wanneer je je lichaam geen pauze gunt, dan verwaarloos je jezelf. Je bent het aan jezelf verplicht. Wanneer je dutjes inlast en stress loslaat, geef je spanning niet de kans zich op te bouwen in je lichaam. Spanning die je leven kan verpesten.

En oh ja, medicatie biedt jammer genoeg geen soelaas. Pillen zorgen namelijk niet voor echte slaap en hebben ellendige bijwerkingen. Er zijn periodes geweest dat ik ze nam en het leek alsof ze mij ondersteunden. Maar na een tweetal weken merkte ik dat ik door de dag ook waziger werd in mijn waarnemen. Ik moest eerst door een soort dikke, mentale brij heen geraken voordat ik de realiteit opmerkte. En dan nam ik ook nog eens natuurlijke slaappillen. Wat zou er gebeurt zijn als ik de chemische variant had genomen?!

Hoe geraak je nu aan die persoonlijke, voldoende uren slaap? 
Hier enkele tips van Arianna Huffington:

- Besef dat je met je lichaam niet kunt onderhandelen en plan je slaap even onverbiddelijk in je agenda als een vliegtuig dat je moet halen.

- Gun jezelf een halfuurtje voor de overgang van dag naar nacht en vertraag door digitale apparaten te doven en een slaapritueel te ontwikkelen.

- Lig je na twintig minuten nog wakker, lees dan een papieren boek dat niets met je werk te maken heeft.

- Adem vier tellen in door je neus, hou je adem zeven tellen in en adem acht tellen uit om je zenuwstelsel te kalmeren.

En suggesties van mezelf:

- Installeer de app F.lux op je laptop, tablet of smartphone. F.lux zorgt ervoor dat de helderheid en kleurtint van je scherm wordt aangepast aan het tijdstip van de dag. Je krijgt dan niet langer een fel blauw scherm te zien als je ’s avonds nog op je scherm kijkt, maar een gedimd, geel beeld. Op de manier zorg je ervoor dat je geen verstoring van je slaapritme krijgt.

- Tracht steeds te gaan slapen op of rond hetzelfde tijdstip. Zo leer je je lichaam dat de tijd is aangebroken om te ontspannen.

- Tracht steeds op te staan op of rond hetzelfde tijdstip.

- Drink ’s avonds, in de mate van het mogelijke, geen koffie of alcohol meer en eet niet te zwaar.

- Slaap in een koele, goed verluchte kamer. Zorg voor een degelijk kussen, een matras die voldoende ondersteunt en liefst geen synthetisch beddengoed.

Bijgevolg, slaap voldoende. Slaap de slaap die jij nodig hebt. Niet de uren van een ander. Jouw uren. Slapen is saai maar oh zo doeltreffend. Geniet vervolgens van de vernieuwde kwaliteit in je leven.

Verder lezen:
• Arianna Huffington. (2016). De slaaprevolutie: het belang van slaap, rust & herstel. (eerste druk). Amsterdam: Lev.
• App: f.lux